Regulacje prawne Unii Europejskiej określające wymagania dla systemów bezzałogowych statków powietrznych:
ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2018/1139 z dnia 4 lipca 2018 r. w sprawie wspólnych zasad w dziedzinie lotnictwa cywilnego i utworzenia Agencji Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego oraz zmieniające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 2111/2005, (WE) nr 1008/2008, (UE) nr 996/2010, (UE) nr 376/2014 i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/30/UE i 2014/53/UE, a także uchylające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 552/2004 i (WE) nr 216/2008 i rozporządzenie Rady (EWG) nr 3922/91.
Link do rozporządzenia w wersji skonsolidowanej z 25 lipca 2021 r.
Wersja skonsolidowana obejmuje następujące zmiany:
- ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2021/1087 z dnia 7 kwietnia 2021 r.
- ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2022/851 z dnia 22 marca 2022 r.
- Sprostowanie, Dz.U. L 382, 28.10.2021, s. 60 (2018/1139)
Sekcja VII (art. 55-58) oraz załącznik IX poświęcone są bezzałogowym statkom powietrznym.
ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2019/947 z dnia 24 maja 2019 r. w sprawie przepisów i procedur dotyczących eksploatacji bezzałogowych statków powietrznych.
(rozporządzenie stosuje się od 31 grudnia 2020 r.)
Link do rozporządzenia w wersji skonsolidowanej z 4 kwietnia 2022 r.
Wersja skonsolidowana obejmuje następujące zmiany:
- ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2020/639 z dnia 12 maja 2020 r.
- ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2020/746 z dnia 4 czerwca 2020 r.
- ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2021/1166 z dnia 15 lipca 2021 r.
- ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2022/425 z dnia 14 marca 2022 r.
- ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2022/525 z dnia 1 kwietnia 2022 r.
- Sprostowanie, Dz.U. L 255, 4.10.2019, s. 11 (2019/947)
Rozporządzenie ustanawia szczegółowe przepisy dotyczące eksploatacji systemów bezzałogowych statków powietrznych oraz dotyczące personelu, w tym pilotów bezzałogowych statków powietrznych, oraz organizacji zaangażowanych w operacje wykonywane z ich użyciem.
ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2019/945 z dnia 12 marca 2019 r. w sprawie bezzałogowych systemów powietrznych oraz operatorów bezzałogowych systemów powietrznych z państw trzecich
Link do rozporządzenia w wersji skonsolidowanej z 9 sierpnia 2020 r.
Wersja skonsolidowana obejmuje następujące zmiany:
- ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2020/1058 z dnia 27 kwietnia 2020 r.
- Sprostowanie, Dz.U. L 255, 4.10.2019, s. 7 (2019/945)
Rozporządzenie:
- ustanawia wymogi dotyczące projektowania i produkcji bezzałogowych systemów powietrznych, przeznaczonych do eksploatacji zgodnie z zasadami i warunkami określonymi w rozporządzeniu wykonawczym 2019/947, oraz dodatkowych elementów służących zdalnej identyfikacji.
- określa rodzaje bezzałogowych systemów powietrznych, których projektowanie, produkcja i konserwacja podlegają certyfikacji.
- określa zasady udostępniania na rynku oraz swobodnego przepływu w UE bezzałogowych systemów powietrznych przeznaczonych do eksploatacji w ramach kategorii „otwartej” i dodatkowych elementów służących zdalnej identyfikacji.
- ustanawia przepisy obowiązujące operatorów bezzałogowych systemów powietrznych z państw trzecich, w przypadkach gdy prowadzą oni operacje bezzałogowych systemów powietrznych w jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej na podstawie rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/947.
Akceptowalne sposoby spełnienia wymagań (AMC) oraz materiały zawierające wytyczne (GM) do przepisów rozporządzenia 2019/947 wprowadzone Decyzją Dyrektora Wykonawczego Agencji Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA) 2019/021/R z dnia 09 października 2019 r., zmienione decyzjami 2020/022/R z 15 grudnia 2020 r. i 2022/002/R z 7 lutego 2022 r. (publikacja w języku angielskim)
Linki do decyzji oraz AMC i GM:
Korekta do AMC/GM (Annex I i Annex II) do rozporządzenia UE 2019/947 z dnia 14 września 2022r.
AMC i GM opisują możliwe do zastosowania sposoby spełnienia wymagań określonych w rozporządzeniu (UE) nr 2019/947. Bezpośrednie zastosowanie proponowanych w AMC i GM zasad, metod oraz środków będzie najbardziej skutecznym i efektywnym sposobem spełnienia wspólnotowych wymagań.
Wytyczne przygotowane przez Agencję Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA) mają na celu przybliżenie możliwości zastosowania przepisów rozporządzeń, jednakże samodzielnie nie stanowią twardego prawa (nie tworzą samodzielnie praw i obowiązków dla podmiotów).
Agencja Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA) opublikowała na swojej stronie internetowej dokument: Easy Access Rules for Unmanned Aircraft Systems (Łatwo Dostępne Przepisy dla Systemów Bezzałogowych Statków Powietrznych – dot. Rozporządzenia (UE) 2019/947 oraz 2019/945) (publikacja w języku angielskim)
Link do wersji z lipiec 2024 r.
Wersja z września 2022 r. uwzględnia:
- rozporządzenie 2019/947
- rozporządzenie 2020/639
- rozporządzenie 2020/746
- rozporządzenie 2021/1166
- rozporządzenie 2022/425
- rozporządzenie 2024/1110
- rozporządzenie 2019/945
- rozporządzenie 2020/1058
- rozporządzenie 2024/1108
- decyzję 2019/021/R
- decyzję 2020/022/R
- decyzję 2022/002/R
- decyzję 2023/012/R
Wytyczne dotyczące pomiaru hałasu systemów bezzałogowych statków powietrznych lżejszych niż 600 kg operujących w kategorii szczególnej:
Rozporządzenia dotyczące systemów bezzałogowych statków powietrznych:
- Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2024/1107 z dnia 13 marca 2024 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1139 poprzez ustanowienie szczegółowych przepisów dotyczących ciągłej zdatności do lotu certyfikowanych systemów bezzałogowych statków powietrznych i ich podzespołów, a także w sprawie zatwierdzeń udzielanych organizacjom i personelowi zaangażowanym w te zadania LINK
- Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2024/1108 z dnia 13 marca 2024 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 748/2012 w odniesieniu do początkowej zdatności do lotu systemów bezzałogowych statków powietrznych podlegających certyfikacji oraz rozporządzenie delegowane (UE) 2019/945 w odniesieniu do systemów bezzałogowych statków powietrznych i operatorów systemów bezzałogowych statków powietrznych z państw trzecich LINK
- Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2024/1109 z dnia 10 kwietnia 2024 r. ustanawiające zasady stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1139 w odniesieniu do wymogów i procedur administracyjnych mających zastosowanie do właściwych organów, dotyczących certyfikacji, nadzoru i egzekwowania przepisów w zakresie ciągłej zdatności do lotu certyfikowanych systemów bezzałogowych statków powietrznych, oraz zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) 2023/203 LINK
- Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2024/1110 z dnia 10 kwietnia 2024 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 748/2012 w odniesieniu do początkowej zdatności do lotu systemów bezzałogowych statków powietrznych podlegających certyfikacji oraz rozporządzenie wykonawcze (UE) 2019/947 w odniesieniu do przepisów i procedur dotyczących eksploatacji bezzałogowych statków powietrznych LINK
- Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2024/1111 z dnia 10 kwietnia 2024 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 1178/2011, rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 923/2012, rozporządzenie (UE) nr 965/2012 i rozporządzenie wykonawcze (UE) 2017/373 w odniesieniu do ustanowienia wymogów dotyczących eksploatacji załogowych statków powietrznych zdolnych do wykonywania lotów VTOL LINK
Ustawa Prawo lotnicze z dnia 3 lipca 2002 r. (Dz.U. z 2023 r. poz. 2110, z 2024 r. poz. 731 i 1222 oraz z 2025 r. poz. 31 i 179). Zmiana wprowadzona ustawą o zmianie ustawy – Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw z dnia 24 stycznia 2025 r. (Dz.U. z 2025 r. poz. 179) dostosowuje ustawę Prawo lotnicze do rozwiązań zawartych w przepisach UE w zakresie bezzałogowych statków powietrznych. LINK
Wytyczne Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego:
- Wytyczne nr 1/2025 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 3 stycznia 2025 r. w sprawie przeprowadzania egzaminów teoretycznych dla pilotów bezzałogowych statków powietrznych do podkategorii A2 kategorii „otwartej”, krajowych scenariuszy standardowych NSTS i scenariuszy standardowych STS
- Wytyczne nr 6 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 11 maja 2023 r. w sprawie Krajowego Scenariusza Standardowego NSTS-01 dla operacji w zasięgu widoczności wzrokowej (VLOS) lub z widokiem z pierwszej osoby (FPV), wykonywanych z użyciem bezzałogowego statku powietrznego o masie startowej mniejszej niż 4 kg.
- Wytyczne nr 7 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 11 maja 2023 r. w sprawie Krajowego Scenariusza Standardowego NSTS-02 dla operacji w zasięgu widoczności wzrokowej (VLOS) z użyciem bezzałogowego statku powietrznego kategorii wielowirnikowiec (MR), o masie startowej mniejszej niż 25 kg.
- Wytyczne nr 8 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 11 maja 2023 r. w sprawie Krajowego Scenariusza Standardowego NSTS-03 dla operacji w zasięgu widoczności wzrokowej (VLOS) z użyciem bezzałogowego statku powietrznego kategorii stałopłat (A) o masie startowej mniejszej niż 25 kg.
- Wytyczne nr 9 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 11 maja 2023 r. w sprawie Krajowego Scenariusza Standardowego NSTS-04 dla operacji w zasięgu widoczności wzrokowej (VLOS) z użyciem bezzałogowego statku powietrznego kategorii helikopter (H), o masie startowej mniejszej niż 25 kg.
- Wytyczne nr 10 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 11 maja 2023 r. w sprawie Krajowego Scenariusza Standardowego NSTS-05 dla operacji poza zasięgiem widoczności wzrokowej (BVLOS) z użyciem bezzałogowego statku powietrznego o masie startowej mniejszej niż 4 kg, w odległości nie większej niż 2 km od pilota bezzałogowego statku powietrznego.
- Wytyczne nr 18/2023 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 6 czerwca 2023 r. w sprawie Krajowego Scenariusza Standardowego NSTS-06 dla operacji poza zasięgiem widoczności wzrokowej (BVLOS) z użyciem bezzałogowego statku powietrznego kategorii wielowirnikowiec (MR) o masie startowej mniejszej niż 25 kg, w odległości nie większej niż 2 km od pilota bezzałogowego statku powietrznego.
- Wytyczne nr 12 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 11 maja 2023 r. w sprawie Krajowego Scenariusza Standardowego NSTS-07 dla operacji poza zasięgiem widoczności wzrokowej (BVLOS) z użyciem bezzałogowego statku powietrznego kategorii stałopłat (A) o masie startowej mniejszej niż 25 kg, w odległości nie większej niż 2 km od pilota bezzałogowego statku powietrznego.
- Wytyczne nr 13 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 11 maja 2023 r. w sprawie Krajowego Scenariusza Standardowego NSTS-08 dla operacji poza zasięgiem widoczności wzrokowej (BVLOS) z użyciem bezzałogowego statku powietrznego kategorii helikopter (H) o masie startowej mniejszej niż 25 kg, w odległości nie większej niż 2 km od pilota bezzałogowego statku powietrznego.
- Wytyczne nr 4/2025 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 21 lutego 2025 r. w sprawie wyznaczania stref geograficznych dla systemów bezzałogowych statków powietrznych
- Wytyczne nr 7/2024 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 21 lutego 2025 r. w sprawie sposobów wykonywania operacji przy użyciu systemów bezzałogowych statków powietrznych w związku z wejściem w życie przepisów rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 2019/947 z dnia 24 maja 2019 r. w sprawie przepisów i procedur dotyczących eksploatacji bezzałogowych statków powietrznych
- Wytyczne nr 9/2024 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 27 czerwca 2024 r. w sprawie ogłoszenia alternatywnych sposobów spełnienia wymagań (AltMoC) do akceptowalnych sposobów spełnienia wymagań AMC1 do art. 11 sekcja 2.5.3 etap nr 9 do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2019/947