Informacja o przeprowadzaniu egzaminów teoretycznych przez wyznaczone podmioty

Od 1 marca 2025 roku obowiązują WYTYCZNE NR 1/2025 PREZESA URZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO z dnia 3 stycznia 2025 r. w sprawie przeprowadzania egzaminów teoretycznych dla pilotów bezzałogowych statków powietrznych do podkategorii A2 kategorii „otwartej”, krajowych scenariuszy standardowych NSTS i scenariuszy standardowych STS opisujące zakres działania podmiotów wyznaczonych do zadań związanych z egzaminowaniem pilotów bezzałogowych statków powietrznych.
Każdy kto chciałby egzaminować pilotów dronów winien wystąpić do Prezesa ULC z wnioskiem (PLIK) i dokumentami: procedurą egzaminowania, polisą OC, dowodem uiszczenia opłaty lotniczej w wysokości:

 • 600 zł jeśli podmiot zamierza egzaminować pilotów wyłącznie do kompetencji A2
• 1000 zł jeśli podmiot zamierza egzaminować pilotów wyłącznie do kompetencji w kategorii szczególnej (NSTS i STS)
• 1600 zł jeśli podmiot zamierza egzaminować pilotów do kompetencji A2, NSTS i STS

oraz, jeśli jest taka potrzeba, z propozycją alternatywnych rozwiązań, metod lub technik umożliwiających przeprowadzenie egzaminu.

Wyznaczenia podmiotu do zadań związanych z egzaminowaniem dokonuje się w postępowaniu administracyjnym, po sprawdzeniu czy wnioskodawca spełnia wszystkie wymagania. Sprawdzenie to może polegać na weryfikacji wszystkich lub wybranych elementów procesu egzaminowania np. sposób działania systemu służącego do egzaminowania, rodzaju pytań egzaminacyjnych czy stosowanych mechanizmów nadzoru nad egzaminem.

Decyzja o wyznaczaniu podmiotów do zadań związanych z egzaminowaniem jest wydawana na okres nie dłuższy niż 24 miesiące. Związana z tym opłata za sprawowanie bieżącego nadzoru w wysokości 500 zł / rok jest wnoszona przez podmiot wyznaczony do trzydziestego dnia w 12stym miesiącu ważności decyzji o wyznaczeniu. Kolejna opłata roczna jest wpłacana w kolejnym 12 miesiącu ważności decyzji o wyznaczeniu.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA I WYMAGANIA

NIEZALEŻNOŚĆ WYZNACZONEGO PODMIOTU

Zarządzający podmiotem wyznaczonym oraz jego personel zgodnie z pkt 1 załącznika VI do rozporządzenia UE nr 2018/1139 są niezależni i obiektywni realizując zadania wyznaczonego podmiotu. Oznacza to, że nie mogą być powiązani w sposób biznesowy lub osobisty z osobami zdającymi egzamin w tym podmiocie wyznaczonym. Należy tu oddzielić wszelkie inne usługi lub dostawy realizowane przez  personel wyznaczonego podmiotu w ramach prowadzonej działalności lub w jednostkach powiązanych (np. biznesowo poprzez świadczenie innych usług dronowych). Nie powinno bowiem dochodzić do zdarzeń identyfikowanych jako brak niezależności lub obiektywizmu, choćby poprzez sprzedaż drona czy świadczenie usługi osobie, która przystąpi do egzaminu. Oczywistym staje się, że egzaminowanie kandydatów, którzy szkolili się u powiązanego operatora szkolącego nie jest możliwe – oferując dwie usługi: szkolenia i egzaminowania – nie można egzaminować osób, które się szkoliło.

Może zaistnieć sytuacja, w której osoba nadzorująca egzaminy w ramach współpracy z wyznaczonym podmiotem jest również zaangażowana w procesy szkolenia u operatora szkolącego. Taka sytuacja nie budzi zastrzeżeń i nie stanowi naruszenia zasady niezależności personelu wyznaczonego podmiotu pod warunkiem, że wyznaczony podmiot nie zajmuje się egzaminowaniem żadnego z kandydatów, których wyszkolił operator szkolący, z którym współpracuje wspomniana osoba.

W świetle powyższego bezstronność wydaje się jedną z ważniejszych cech charakteryzujących podmiot wyznaczony i jego personel. Dotyczy to również kwestii finansowych – opłat jakie ponoszą kandydaci i wypłat jakie otrzymuje personel. Zasady na jakich podmiot wyznaczony przyjmuje opłaty i realizuje wypłaty muszą być podane do wiadomości, odpowiednio – kandydatom i personelowi. Stawki powinny być znane przed egzaminem, w takiej samej wysokości dla wszystkich zdających w tym samym czasie, opłaty powinny być wniesione przed egzaminem i nie mogą być uzależnione od ilości egzaminów. Personel otrzymuje wynagrodzenie wg ustalonej stawki, niezależnie od wyniku egzaminu, który nadzorowali.

W przypadku gdy dwa podmioty wyznaczone są również operatorami szkolącymi – mogą współpracować w zakresie wymiany kandydatów na egzamin.

PRZYGOTOWANIE PODMIOTU WYZNACZONEGO

Podmiot i jego personel wykonują swoje zadania starannie i uczciwie – co wynika z pkt. 2 załącznika VI do rozporządzenia UE nr 2018/1139. Powinni być przygotowani do realizowania swoich zadań, a sposób przeprowadzania przez nich czynności w każdym przypadku powinien być uregulowany w odpowiedniej procedurze – wskazującej jednoznacznie w jaki sposób prowadzona jest weryfikacja kandydatów na egzamin, jakimi metodami przeprowadza się egzamin, jakie czynności podejmuje się przed, w trakcie i po egzaminie, jakie kroki podejmuje się w przypadku sytuacji losowych np.: przerwaniu łączności czy stwierdzeniu, że kandydat korzysta z niedozwolonej pomocy lub materiałów.

Informacje pomocne w stworzeniu takiej procedury są do pobrania: zakres_procedury_egzaminowania_Wyznaczony_Podmiot.pdf173.93 KB

Przygotowanie i kompetencje personelu takie jak doświadczenie, wiedza, przebyte kursy czy znajomość procedur powinny być udokumentowane.

Wyznaczony podmiot powinien również dysponować środkami pozwalającymi na prowadzenie zadań – infrastrukturą, procedurami i wspomnianym wcześniej właściwie przygotowanym personelem. Infrastruktura i procedury powinny ze sobą współgrać. Jeżeli podmiot wyznaczony zamierza egzaminować on-line winien dysponować środkami komunikacji, sprzętem i oprogramowaniem; procedury muszą zatem opisywać dany stan. Szczególnie w zakresie egzaminów on-line jest to zagadnienie dość skomplikowane. Należy przewidzieć możliwe zdarzania niepożądane (np. awarie) i przewidzieć możliwość działania w adekwatnym zakresie – awaria u jednego z kandydatów nie powinna przeszkadzać w zdawaniu egzaminu u pozostałych kandydatów w tym samym czasie; awaria w wyznaczonym podmiocie powinna skutkować przerwaniem egzaminu i późniejszym jego powtórzeniu z innym zestawem pytań.

Częścią przygotowania wyznaczonego podmiotu do prowadzenia działań jest umiejętność wytwarzania, przesyłania / udostępniania i archiwizowania dokumentacji. Procedura prowadzenia egzaminów powinna zawierać informacje o działaniach personelu w tym zakresie i przeszkoleniu w tym zakresie, w myśl pkt 4 lit. c załącznika VI do rozporządzenia UE nr 2018/1139.

Niezbędną częścią prowadzenia działalności przez wyznaczony podmiot jest posiadanie ubezpieczenie OC – co wynika z pkt 6 załącznika VI do rozporządzenia UE nr 2018/1139. Nie określa się wysokości zabezpieczenia, powinno być ono właściwe do zakresu prowadzonej działalności. W ocenie ULC, właściwym jest ubezpieczenie znane z okresu obowiązywania przepisów  krajowych: PKD 85.53.Z - Pozaszkolne formy edukacji z zakresu nauki jazdy i pilotażu oraz PKD85.60Z Działalność wspomagająca edukację – działalność komisji egzaminacyjnych.

ZASADY EGZAMINOWANIA

Poniższe zasady określane są w decyzji administracyjnej, którą otrzymuje podmiot gdy jest wyznaczany. Wymagania różnią się w zależności o sposobu prowadzenie egzaminów (online lub stacjonarnie) i zakresu egzaminu.

Warunki na jakich podmiot wyznaczony przeprowadza egzaminy teoretyczne do podkategorii A2:

1. Zasady prowadzenia egzaminu są spisywane w formie procedury prowadzenia egzaminu zakres_procedury_egzaminowania_Wyznaczony_Podmiot.pdf173.93 KB Z treścią procedury prowadzenia egzaminu kandydat zapoznaje się przed przystąpieniem do egzaminu poprzez przedstawienie mu jej przez osobę prowadzącą egzamin na piśmie albo ustnie. Kandydat bez zaakceptowania procedury prowadzenia egzaminu nie może przystąpić do egzaminu.
2. Egzamin odbywa się po:
   • potwierdzeniu tożsamości kandydata,
   • potwierdzeniu, że kandydat posiada kompetencje pilota do podkategorii A1/A3,
   • złożeniu przez kandydata oświadczenia o samokształceniu praktycznym do podkategorii A2.
3. Egzamin prowadzony jest pod nadzorem osoby wskazanej przez wyznaczony podmiot, będącej członkiem personelu wyznaczonego podmiotu.
4. Jedna osoba wskazana przez wyznaczony podmiot nadzoruje egzamin teoretyczny nie więcej niż dla 30 kandydatów w ciągu jednego dnia.
5. Kandydat zdaje egzamin samodzielnie, bez możliwości korzystania z materiałów szkoleniowych czy pomocy osób trzecich.
6. Egzamin przerywany jest w przypadku gdy dochodzi do naruszenia zasad określony w pkt 1-5.,
7. W przypadku prowadzenia egzaminu on-line:
   • egzamin prowadzony jest zdalnie z wykorzystaniem łącza internetowego i programu do prowadzenia egzaminów:
     1. egzaminuje się nie więcej niż 10 kandydatów jednocześnie
     2. w sposób umożliwiający wizualną obserwację każdego kandydata przez osobę wskazaną przez wyznaczony podmiot
     3. w sposób umożliwiający przerwanie egzaminu każdego z kandydatów
   • egzamin prowadzony jest zdalnie z wykorzystaniem łącza internetowego i komunikatora internetowego:
     1. egzaminuje się nie więcej niż 5 kandydatów jednocześnie
     2. w sposób umożliwiający wizualną obserwację każdego kandydata przez osobę wskazaną przez wyznaczony podmiot.
     3. w sposób umożliwiający przerwanie egzaminu każdego z kandydatów

8. Egzamin ma charakter pisemny, test wiedzy zawiera minimum 30 pytań zamkniętych z podaniem czterech odpowiedzi z czego jedna jest prawidłowa, a czas trwania egzaminu to maksymalnie 45 minut.
9. Baza pytań, z której losowane są pytania do testu w przypadku prowadzenie egzaminu online zawiera minimum 60 pytań.
10. Przebieg egzaminu prowadzonego w trybie on-line możebyć nagrywany, nagranie musi być usunięte po jego zakończeniu.
11. W przypadku prowadzenia egzaminu w formie stacjonarnej (papierowej, pod fizycznym nadzorem osoby wskazanej przez wyznaczony podmiot), obowiązuje zasada egzaminowania kandydatów dwoma różnymi zestawami pytań – po jednym zestawie dla każdej połowy egzaminowanych kandydatów,
12. Dokumentacja z egzaminu:
    • test i odpowiadająca jemu karta odpowiedzi kandydata (w formie elektronicznej albo papierowej) oraz

• potwierdzenie zdania egzaminu teoretycznego w zakresie uzyskania certyfikatu kompetencji pilota bezzałogowego statku powietrznego w przypadku wykonywania operacji w podkategorii A2 kategorii „otwartej” jest przechowywana przez wyznaczony podmiot przez okres pięciu lat.

13. W przypadku gdy kandydat nie uzyska 75% poprawnie udzielonych odpowiedzi, egzamin uznaje się za niezaliczony, a ponowne przystąpienie do egzaminu powinno nastąpić nie wcześniej niż następnego dnia. Czas pomiędzy egzaminami kandydat powinien poświęcić na samokształcenie.

Warunki na jakich podmiot wyznaczony przeprowadza egzaminy teoretyczne do podkategorii nSTS:

1. Zasady prowadzenia egzaminu są spisywane w formie procedury prowadzenia egzaminu zakres_procedury_egzaminowania_Wyznaczony_Podmiot.pdf173.93 KB Z treścią procedury prowadzenia egzaminu kandydat zapoznaje się przed przystąpieniem do egzaminu poprzez przedstawienie mu jej przez osobę prowadzącą egzamin na piśmie albo ustnie. Kandydat bez zaakceptowania procedury prowadzenia egzaminu nie może przystąpić do egzaminu.
2. Egzamin odbywa się po:
   • potwierdzeniu tożsamości kandydata;
   • potwierdzeniu, że kandydat posiada kompetencje pilota do podkategorii A1/A3 kategorii otwartej;
   • złożeniu przez kandydata prawidłowo wypełnionego „ Potwierdzenia ukończenia szkolenia praktycznego i oceny umiejętności praktycznych do celów NSTS ”
3. Egzamin prowadzony jest pod nadzorem osoby wskazanej przez wyznaczony podmiot, będącej członkiem personelu wyznaczonego podmiotu.
4. Jedna osoba wskazana przez wyznaczony podmiot nadzoruje egzamin teoretyczny nie więcej niż dla 30 kandydatów w ciągu jednego dnia.
5. Kandydat zdaje egzamin samodzielnie, bez możliwości korzystania z materiałów szkoleniowych czy pomocy osób trzecich.
6. Egzamin przerywany jest w przypadku gdy dochodzi do naruszenia zasad określonych w pkt 1-5.
7. W przypadku prowadzenia egzaminu on-line:
   • egzamin prowadzony jest zdalnie z wykorzystaniem łącza internetowego i programu do prowadzenia egzaminów:
     1. egzaminuje się nie więcej niż 10 kandydatów jednocześnie,
     2. w sposób umożliwiający wizualną obserwację każdego kandydata przez osobę wskazaną przez wyznaczony podmiot,
     3. w sposób umożliwiający przerwanie egzaminu każdego z kandydatów
   • egzamin prowadzony jest zdalnie z wykorzystaniem łącza internetowego i komunikatora internetowego:
     1. egzaminuje się nie więcej niż 5 kandydatów jednocześnie,
     2. w sposób umożliwiający wizualną obserwację każdego kandydata przez osobę wskazaną przez wyznaczony podmiot,
     3. w sposób umożliwiający przerwanie egzaminu każdego z kandydatów.

8. Egzamin ma charakter pisemny, test wiedzy zawiera minimum 80 pytań zamkniętych z podaniem czterech odpowiedzi z czego jedna jest prawidłowa, a czas trwania egzaminu to maksymalnie 120 minut.
9. Baza pytań, z której losowane są pytania do testu w przypadku prowadzenie egzaminu online zawiera minimum 240 pytań.
10. Przebieg egzaminu prowadzonego w trybie on-line możebyć nagrywany, nagranie musi być usunięte po jego zakończeniu.
11. W przypadku prowadzenia egzaminu w formie stacjonarnej (papierowej, pod fizycznym nadzorem osoby wskazanej przez wyznaczony podmiot), obowiązuje zasada egzaminowania kandydatów trzema różnymi zestawami pytań – dwa z tych zestawów pytań wykorzystywane są w trakcie egzaminu, po jednym zestawie dla każdej połowy egzaminowanych kandydatów.
12. Dokumentacja z egzaminu:
    • test i odpowiadająca jemu karta odpowiedzi kandydata (w formie elektronicznej albo papierowej) oraz
    • „Potwierdzenie zdania egzaminu teoretycznego w zakresie uzyskania certyfikatu wiedzy teoretycznej pilota bezzałogowego statku powietrznego w kategorii szczególnej w ramach NSTS -jest przechowywane przez wyznaczony podmiot przez okres trzech lat.

13. W przypadku gdy kandydat nie uzyska 75% poprawnie udzielonych odpowiedzi, egzamin uznaje się za niezaliczony, a ponowne przystąpienie do egzaminu powinno nastąpić nie wcześniej niż po trzech dniach. Czas pomiędzy egzaminami kandydat powinien poświęcić na samokształcenie.

W przypadku gdy podmiot otrzymuje wyznaczenie do egzaminowania w kategorii otwartej i szczególnej, decyzja będzie zawierała obydwa wykazy warunków egzaminowania.

Prowadzenie egzaminu teoretycznego do NSTS umożliwia zaliczenie egzaminu do A2 – po odebraniu od kandydata oświadczenia o samokształceniu.

STOSOWANIE PODPISÓW

Różne rodzaje podpisów mają różne zastosowanie – ich podstawowe cechy wskazano poniżej:

Zawsze zastosowanie mają dwa rodzaje podpisów – odręczny (tradycyjny) i podpis elektroniczny kwalifikowany.

Podpis zaufany – składany przez profil zaufany ePUAP (do kontaktu z jednostkami administracji rządowej)

Podpis osobisty – zawarty w nowym dowodzie osobistym z tzw. warstwą elektroniczną ma zastosowanie w kontaktach z jednostkami administracji (z urzędami) oraz w innych ‘cywilnych’ / ‘życiowych’ sprawach pod warunkiem, że każda ze stron danej sprawy zgodzi się na stosowanie podpisu osobistego. Wydaje się, że w przypadku stałych, regularnych lub częstych kontaktów stron warto wzajemnie wyrazić pisemną zgodę na stosowanie podpisu osobistego. Taka zgoda powinna zostać zawarta z użyciem podpisu odręcznego lub kwalifikowanego.

Podstawa prawna:

Art. 69 oraz załącznik VI do rozporządzenia Parlamentu Europejskiegoi Rady (UE) 2018/1139 z 4 lipca 2018 r. w sprawie wspólnychzasad w dziedzinie lotnictwa cywilnegoi utworzenia Agencji Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego oraz zmieniającego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 2111/2005, (WE) nr 1008/2008, (UE) nr 996/2010, (UE) nr 376/2014 i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/30/UE i 2014/53/UE, a także uchylającego rozporządzenia Parlamentu Europejskiegoi Rady (WE) nr 552/2004 i (WE) nr 216/2008 i rozporządzenie Rady (EWG) nr 3922/91 (Dz. Urz. UE L 212 z 22.08.2018, str. 1, z późn. zm.)

UAS.OPEN.030 pkt 2 lit. c części A załącznika do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 2019/947 z 24 maja 2019 r. w sprawie przepisów i procedur dotyczących eksploatacji bezzałogowych statków powietrznych (Dz. Urz. UE L 152 z 11.06.2019, str. 45, z późn. zm.)

UAS.SPEC.050 pkt 1 lit. d (i) części B załącznika do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 2019/947 z 24 maja 2019 r. w sprawie przepisów i procedur dotyczących eksploatacji bezzałogowych statków powietrznych (Dz. Urz. UE L 152 z 11.06.2019, str. 45, z późn. zm.)