W dniach od 26 marca do 4 kwietnia 2014 roku w siedzibie Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego w Montrealu odbyła się Konferencja Dyplomatyczna. Głównym celem zwołania Konferencji Dyplomatycznej przez Radę ICAO była modernizacja Konwencji w sprawie przestępstw i niektórych innych czynów popełnionych na pokładzie statków powietrznych sporządzonej dnia 14 września 1963 r. w Tokio (Dz. U. z 1971, Nr 15 poz. 147). Polskę na tym niezwykle ważnym wydarzeniu reprezentowali: Pani dr Małgorzata Polkowska – Stały Przedstawiciel Polski w Radzie ICAO oraz Pan dr Piotr Rychlik z Departamentu Prawno-Traktatowego Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
Konferencję otworzył Przewodniczący Rady ICAO dr Olumuyiwa Benard Aliu, który powitał 95 Delegacji z całego świata. W swoim przemówieniu nakreślił cel Konferencji i życzył owocnych obrad. Przekazał ponadto słowa pokrzepienia dla rodzin pasażerów malezyjskiego samolotu, który zaginął 8 marca br. Po zaakceptowaniu agendy spotkania wybrano prezydentów i wiceprezydentów konferencji. Dr Małgorzata Polkowska została wybrana IV-tym wiceprezydentem konferencji. Konferencja dyplomatyczna została podzielona na komitety: Resolution Committee, In-Flight Security Officers (IFSO) Committee, Jurisdiction Working Group, Drafting Committee and Preamble Committee, które miały za zadanie wypracowanie odpowiednich zmian w Konwencji.
Polska Delegacja wzięła udział w pracach Resolution Commitee i była w grupie obserwatorów podczas Sesji IFSO Committee. Później grupy te zgromadziły się w Sali Posiedzeń, by omówić poszczególne sprawy przedstawione do akceptacji i zatwierdzenia przez krajowe delegacje. Mimo szeregu rozbieżności Delegacjom udało się osiągnąć kompromis w większości spornych zagadnień. Należy zaznaczyć, iż niektóre decyzje były podejmowane w oparciu o głos większości. Do najbardziej kontrowersyjnych kwestii omawianych w toku konferencji należały zagadnienia związane z zakresem uprawnień funkcjonariuszy warty ochronnej – IFSO (art. 6 i 10 Protokołu zmieniającego Konwencję), a także sytuacje, w których Państwa Strony powinny sprawować jurysdykcję wobec czynów określonych w Konwencji.
Dr Polkowska prezentując stanowisko Polski w sprawie nowych podstaw jurysdykcyjnych opowiedziała się za nadaniem zaproponowanym podstawom charakteru fakultatywnego oraz w przypadku konsensusu delegatów dla ich obligatoryjnego charakteru zaproponowała wprowadzenie do Konwencji Tokijskiej zasady aut dedere aut iudicare – na wzór Konwencji Haskiej z 1970 r. i Konwencji Montrealskiej z 1971 r. Stanowisko to zostało podzielone przez szereg państw unijnych. W odniesieniu do funkcjonariuszy warty ochronnej Polska Delegacja w swoim wystąpieniu poparła opcję drugą, która jest bliższa podejścia zastosowanego w Konwencji Tokijskiej i obowiązującego w prawie krajowym wielu państw. Przedmiotowe rozwiązanie jest bowiem zgodne z obowiązującą w wielu systemach prawnych zasadą końcowej odpowiedzialności dowódcy statku powietrznego oraz jego rolą jako głównego decydenta w zakresie bezpieczeństwa lotu. Podczas dyskusji w dniu 29 marca na temat art. 3 bis dotyczącego konsultacji państw w postępowania sądowych, gdy prowadzą niezależne od siebie postępowania karne dotyczące tego samego czynu, dr Małgorzata Polkowska w swoim wystąpieniu uznała, iż przepis jest nowością w prawie międzynarodowym i wydaje się zbyt ogólny, aby dostrzec w nim wartość dodaną. W dniu 3 kwietnia nastąpił kompromis między państwami w sprawie artykułów dotyczących IFSO. W przypadku art. 3 pojawiły się nowe wątpliwości, które Polska Delegacja przekazała w wystąpieniu przy wsparciu innych państw w sprawie usunięcia słowa "act" (czyn) z zakresu art. 3.2 bis.
Państwa UE codziennie odbywały spotkania koordynacyjne w celu omówienia skomplikowanych zagadnień prawnych i ewentualnego uzgodnienia stanowisk. Polska wsparła sugestię Czech w zakresie uwzględnienia w Protokole wzajemnej pomocy prawnej w celu prowadzenia dochodzeń. Ponadto Polska zgodziła się ze stanowiskiem Wielkiej Brytanii i Czech, że projektowany art. 15.3 bis (obowiązek sprawdzenia, czy dany czyn jest przestępstwem w większości Państw - Stron) nakłada nadmierne obciążenia na państwo lądowania przy wykonywaniu jurysdykcji. Do późnych godzin wieczornych w przedostatnim dniu konferencji trwały konsultacje, dotyczące uregulowania w Protokole kwestii dotyczących jurysdykcji. W międzyczasie przygotowywany był Akt Końcowy Konferencji, który został przygotowany w dniu 4 kwietnia 2014 roku.
Przedstawiciele 74 Państw-Stron w tym dr Małgorzata Polkowska podpisali Akt Końcowy. Protokół został podpisany przez przedstawicieli 24 Państw. Przewodniczący Rady ICAO dr Olumuyiwa Benard Aliu w swoim przemówieniu na zakończenie Konferencji podziękował prezydentom i vice-prezydentom Konferencji, szefom Komitetów oraz wszystkim zgromadzonym delegatom. Po przemówieniu, Delegaci Państw, które podpisały Protokół złożyli podziękowania i oświadczenia.
Projekt Protokołu uzupełniającego Konwencję Tokijską, który był przedmiotem negocjacji delegacji z całego świata znajdą Państwo na stronie internetowej ICAO.
