Urząd Lotnictwa Cywilnego uprzejmie informuje, że dnia 31.10.2008 r. zostanie opublikowane rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) w sprawie wspólnych zasad wykonywania przewozów lotniczych na terenie Wspólnoty.
Rozporządzenie to zastąpi dotychczas obowiązujące trzy rozporządzenia, tworzące tzw. III pakiet liberalizacyjny będący podstawą utworzenia wspólnego rynku w zakresie lotnictwa cywilnego we Wspólnocie:
• rozporządzenie nr 2407/92 z dnia 23 lipca 1992 r. w sprawie przyznawania koncesji przewoźnikom lotniczym,
• rozporządzenie nr 2408/92 z dnia 23 lipca 1992 r. w sprawie dostępu przewoźników lotniczych Wspólnoty do wewnątrzwspólnotowych tras lotniczych,
• rozporządzenie nr 2409/92 z dnia 23 lipca 1992 r. w sprawie taryf i stawek za usługi lotnicze.
Rozporządzenie to wprowadza istotne zmiany m.in. w zakresie:
• koncesjonowania przewoźników lotniczych i warunkach ważności koncesji,
• leasingowania statku powietrznego z państwa trzeciego wraz z załogą,
• zasadach wykonywania przewozów lotniczych w ramach Wspólnoty Europejskiej,
• obowiązków związanych z publikacją taryf lotniczych.
Zachęcamy do zapoznania się z treścią nowego rozporządzenia oraz opracowanym przez Komisję Europejską materiałem informacyjnym do przedmiotowego aktu prawnego.
Poniżej prezentujemy najważniejsze zmiany wprowadzone w stosunku do wcześniej obowiązujących przepisów, które mają wpływ na funkcjonowanie podmiotów na rynku przewozów lotniczych.
Jednocześnie pragniemy poinformować, iż ze względu na niepełny charakter niektórych przepisów rozporządzenia niezbędne jest ich uzupełnienie przez ustawodawcę krajowego. W tym celu przygotowany został przez Urząd projekt stosownej zmiany przepisów ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze, który aktualnie znajduje się na ostatnim etapie uzgodnień międzyresortowych.
Warunki ważności koncesji
W art. 4 nowego rozporządzenia zawarte są warunki ważności koncesji. Większość z nich została sformułowana podobnie jak w dotychczasowym rozporządzeniu Rady Nr 2407/92/WE, niemniej nowe rozporządzenie wprowadza nieco bardziej restrykcyjny zapis dotyczący obowiązku dysponowania co najmniej jednym statkiem powietrznym na podstawie następujących tytułów prawnych: własności lub leasingu bez załogi.
Przepisy nowego rozporządzenia nieco bardziej szczegółowo regulują czynności podejmowane przez organ koncesyjny (Prezesa ULC) w ramach nadzoru nad przewoźnikiem. Dodać należy, że znacznie zwiększony został stopień ingerencji Komisji Europejskiej w sprawy związane z nadzorem nad przewoźnikiem lotniczym. W szczególności wyraża się to w wyposażeniu Komisji w prawo wnioskowania do organu koncesyjnego o sprawdzenie spełniania wymogów koncesji przez przewoźnika, obowiązku informowania Komisji o wszelkich decyzjach związanych z przyznaniem, zawieszeniem, zatwierdzeniem i cofnięciem koncesji,
Poza w/w wnioskiem Komisji, obowiązek monitorowania przez Urząd Lotnictwa Cywilnego spełniania przez koncesjonariuszy wymagań, od których uzależnione jest przyznanie i ważność koncesji, powstaje zawsze: po dwóch latach od daty wydania koncesji i każdorazowo w przypadku podejrzenia istnienia problemów w tym zakresie.
Rozporządzenie przewiduje również, w art. 8 ust. 3, obowiązek przedstawiania Prezesowi ULC koncesji przez przewoźnika w celu zatwierdzenia jej (lub zmian do niej) w przypadku:
-
nierozpoczęcia działalności w ciągu sześciu miesięcy od wydania koncesji,
-
zaprzestania działalności na okres dłuższy niż sześć miesięcy,
-
zamiaru eksploatacji statku powietrznego o rozmiarach większych niż przewidziane są w warunkach koncesji wydanej przewoźnikowi, jak również w sytuacji, gdy przewoźnik nie spełnia warunków finansowych przewidzianych dla tego rodzaju operacji.
Ponadto, nowe rozporządzenie nakłada na przewoźnika obowiązek zawiadamiania Prezesa ULC o:
-
wszelkich zmianach dotyczących wykonywania nowego przewozu lotniczego na kontynent lub do regionu świata, do których wcześniej nie wykonywano przewozów, lub inne ważne zmiany dotyczące skali działalności przewoźnika, w tym, między innymi, o zmianach typu lub liczby użytkowanych statków powietrznych,
-
planowanych zmianach kapitałowych obejmujących łączenie i nabycie (akcji lub udziałów),
-
każdej zmianie własności pojedynczego pakietu udziałów lub akcji, który stanowi 10% lub więcej całego pakietu udziałów lub akcji wspólnotowego przewoźnika lotniczego, jego spółki macierzystej lub ostatecznej spółki holdingowej - w terminie 14 dni.
W stosunku do dotychczas obowiązującego rozporządzenia Rady Nr 2407/92/EWG, które nie przewidywało odrębnego od ogólnych przepisów proceduralnych (ustawa Kodeks postępowania administracyjnego) uregulowania kwestii terminu dla rozpatrywania wniosku o wydanie koncesji na wykonywanie przewozu lotniczego, wydłużono do trzech miesięcy termin na wydanie przez Prezesa ULC decyzji w sprawie przyznania albo odmowy przyznania koncesji.
Należy zauważyć, że na Prezesa ULC został nałożony obowiązek udostępnienia do publicznej wiadomości procedur w sprawach o wydanie, zawieszenie lub cofnięcie koncesji na wykonywanie przewozu lotniczego oraz informowania o nich Komisji Europejskiej.
Zmodyfikowane zostały również przepisy dotyczące możliwości wyrażenia przez Prezesa ULC zgody na leasingowanie przez koncesjonariusza statku powietrznego zarejestrowanego w państwie trzecim, wraz z załogą.
Ewentualna pozytywna decyzja w tym zakresie może zostać podjęta pod warunkiem spełnienia łącznie następujących warunków:
1. wykazania przez przewoźnika spełniania wszystkich norm bezpieczeństwa wymaganych przez prawo wspólnotowe i krajowe;
2. zaistnienia jednej z poniższych sytuacji:
- przewoźnik udowodni istnienie „wyjątkowej potrzeby” takiego leasingu - zgoda może zostać udzielona maksymalnie na okres siedmiu miesięcy i może być przedłużona jednokrotnie, nie dłużej niż na dalsze siedem miesięcy, lub:
- przewoźnik udowodni, że leasing jest niezbędny dla zaspokojenia sezonowego zapotrzebowania w zakresie pojemności, którego nie można racjonalnie zaspokoić przez leasing statków powietrznych zarejestrowanych we Wspólnocie - w tym przypadku zgoda może zostać przedłużona, lub:
- wspólnotowy przewoźnik lotniczy wykaże, że leasing jest niezbędny w celu pokonania trudności operacyjnych, a leasing statków powietrznych zarejestrowanych we Wspólnocie nie jest możliwy ani racjonalny; w tym przypadku zgoda jest ograniczona w czasie ściśle niezbędnym do pokonania trudności.
W przypadku udzielania przewoźnikowi lotniczemu takiej zgody, przepisy nowego rozporządzenia wyposażają Prezesa ULC w uprawnienie do nakładania warunków udzielanej zgody, które - z mocy prawa- stają się częścią zawieranej przez przewoźnika lotniczego umowy leasingu.
W zakresie uregulowania kwestii związanych ze sprawowaniem nadzoru nad finansowym aspektem działalności przewoźników lotniczych należy podkreślić, że przepisy nowego rozporządzenia wprowadzają jednolitą procedurę postępowania w przypadku braku złożenia przez przewoźnika lotniczego sprawozdania finansowego poddanego kontroli niezależnego biegłego rewidenta. Określony w art. 8 ust. 4 rozporządzenia sześciomiesięczny okres na przedłożenie Prezesowi ULC zaudytowanego sprawozdania finansowego spójny jest z prawem krajowym. Art. 9 ust. 3 rozporządzenia wskazuje natomiast wprost, że w przypadku niedostarczenia przez przewoźnika sprawozdania w ww. terminie, po bezskutecznym wezwaniu przewoźnika przez Prezesa ULC do przedłożenia poddanego kontroli biegłego rewidenta sprawozdania finansowego w terminie 1 miesiąca, Prezes Urzędu może zawiesić lub cofnąć koncesję.
Pragnę także zwrócić uwagę na wprowadzoną w rozporządzeniu zmianę dotyczącą kwoty kapitału netto, jakiej posiadanie zobowiązani są w każdym momencie wykazać przewoźnicy lotniczy wykonujący operacje przy wykorzystaniu statków powietrznych o MTOM poniżej 10 ton lub z liczbą miejsc poniżej 20 – wymagana wartość kapitału netto została podniesiona z 80.000 euro do 100.000 euro. W rozporządzeniu pozostawiono jednak alternatywny do ww. kwoty kapitału netto wymóg polegający na wykazaniu, iż przewoźnik posiada dobrą sytuację finansową.
Należy również zauważyć, że nowe rozporządzenie jasno precyzuje zależność pomiędzy certyfikatem przewoźnika lotniczego (AOC) a koncesją na wykonywanie przewozu lotniczego - czego wyrazem jest brzmienie art. 6 omawianego rozporządzenia. Z kolei przepis art. 9 ust. 5 rozporządzenia stanowi wyraźnie, że w sytuacji zawieszenia lub cofnięcia AOC, koncesja powinna zostać - odpowiednio - zawieszona lub cofnięta.
Taryfy
Przedmiotowe rozporządzenie wprowadza m.in. nowe zasady publikacji taryf przewozu lotniczego, wykonywanego z portów lotniczych położonych na terytorium państw Wspólnoty. Należy w tym miejscu jednak wyraźnie podkreślić, iż przepisy dotyczące ustalania taryf określone w ww. rozporządzeniu nie zastępują, ale jedynie uzupełniają przepisy dotyczące nieuczciwych praktyk oraz inne przepisy dotyczące ochrony konsumentów.
Określone w rozporządzeniu wymogi dotyczą wszystkich form oferowania i upublicznienia taryfy przewozu: poprzez Internet, telefon, ogłoszenia w prasie, radiu i telewizji itp. Stosują się one do wszystkich usług przewozu lotniczego wykonywanych z portu lotniczego położonego w państwie członkowskim Wspólnoty Europejskiej i dotyczą zarówno taryf publikowanych przez przewoźnika lotniczego, jak i biuro podróży.
Zgodnie z art. 23 rozporządzenia, zarówno taryfy lotnicze stosowane w przewozach pasażerskich, jak i stawki lotnicze stosowane w przewozie towarów, dostępne publicznie muszą zawierać:
• obowiązujące warunki przewozów lotniczych,
• ostateczną cenę, jaką konsument będzie zobowiązany zapłacić – cena ta uwzględnia wysokość taryfy/stawki lotniczej oraz wszystkie należne podatki, dopłaty, opłaty oraz inne należności, które są niemożliwe do uniknięcia i możliwe do przewidzenia w chwili publikacji,
• wyszczególnienie poszczególnych rodzajów opłat składających się na ostateczną cenę przewozu, w tym co najmniej:
o taryfę/stawkę lotniczą,
o podatki,
o opłaty lotniskowe,
o inne opłaty, dopłaty i należności, takie jak związane z ochroną lub paliwem,
jeżeli są one uwzględnione w ostatecznej cenie przewozu.
Ostateczna cena przewozu powinna być wskazana na wszystkich etapach procesu oferowania i zawierania umowy. Podanie poszczególnych składowych ostatecznej ceny nie zwalnia przewoźnika z obowiązku wskazania pełnej ostatecznej ceny przewozu.
Niezależnie od powyższego, rozporządzenie zobowiązuje przewoźników lotniczych do przekazywania w sposób wyraźny, przejrzysty i jednoznaczny na początku procesu rezerwacji informacji o wszystkich opcjonalnych dopłatach do ceny, przy czym zgoda klienta na ww. dopłaty powinna być wyrażana na zasadzie opcjonalnej (opt-in – przystąpienia do korzystania).
Rozporządzenie wprowadza również wprost zakaz dyskryminacji ze względu na obywatelstwo lub miejsce zamieszkania konsumenta, jak również ze względu na miejsce siedziby przedstawiciela przewoźnika lotniczego lub innego podmiotu, prowadzącego sprzedaż biletów na terenie Wspólnoty.
Przewozy lotnicze
Zgodnie z nowym brzmieniem rozporządzenia, przewoźnicy lotniczy, posiadający koncesje wydane w jednym z państw Wspólnoty, mogą swobodnie świadczyć przewozy lotnicze na terytorium UE i nie będą podlegać w tym zakresie żadnym dodatkowym zezwoleniom lub upoważnieniom.
Rozporządzenie wprowadza regulacje dotyczące wykonywania przewozów w formule code share. Zgodnie z nimi przewoźnicy wspólnotowi mogą zawierać porozumienia code share z innymi przewoźnikami wspólnotowymi lub z krajów trzecich dotyczące przewozów na trasach wewnątrz Wspólnoty oraz do krajów trzecich. Wszelkie ograniczenia wynikające z umów dwustronnych zawartych pomiędzy państwami członkowskimi, dotyczące przewozów wykonywanych przez przewoźników wspólnotowych wewnątrz Wspólnoty oraz na trasach z/do krajów trzecich będą zniesione. Jednakże, w przypadku dwustronnych umów o komunikacji lotniczej zawartych z państwami trzecimi, państwo członkowskie może nałożyć ograniczenie na porozumienia code share pomiędzy przewoźnikami wspólnotowymi, a przewoźnikami z krajów trzecich, w szczególności gdy zainteresowane państwo trzecie nie oferuje podobnych możliwości handlowych wspólnotowym przewoźnikom lotniczym operującym z tego państwa członkowskiego.
- Wspólne stanowisko przyjęte przez Radę w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnych zasad wykonywania przewozów lotniczych na terenie Wspólnoty
pobierz plik 356.00 Kb
- Information note to members states authorities concerning regulation of the European Parliament and of Council on Common Rules for the operation of air services in the community
pobierz plik 192.00 Kb