Standaryzacja EASA

Standaryzacja EASA obejmuje dwa zasadnicze obszary:

• zarządzanie elektronicznym Systemem Informacji ds. Standaryzacji (SIS);
• inspekcje standaryzacyjne EASA prowadzone w państwach członkowskich UE.

Elektroniczny System Informacji ds. Standaryzacji (SIS – Standardisation Information System)

Jest to system dedykowany do procesu zbierania danych z państw członkowskich oraz planowania inspekcji standaryzacyjnych. W każdym roku odbywają się dwie kampanie aktualizacji danych w SIS – po jednej na każdą połowę roku. Efektem przekazywania przez Polskę danych w SIS jest opracowanie przez EASA czterech, kwartalnych raportów w zakresie ciągłego monitorowania (CMR - Continuous Monitoring Report). Na ich podstawie EASA tworzy Roczny Program Inspekcji Standaryzacyjnych w państwach członkowskich EASA, w tym w Polsce (EASA Standardisation Inspection Annual Programme).

Inspekcje standaryzacyjne

Inspekcje standaryzacyjne EASA, przewidziane w Rocznym Programie Inspekcji Standaryzacyjnych, powinny uwzględniać wyniki poprzednich inspekcji oraz mogą obejmować kontrole przedsiębiorstw lub ich grup podlegających nadzorowi właściwego organu kontroli. Są one przeprowadzane przez wykwalifikowany i przeszkolony zespół oddelegowany przez Agencję Unii Europejskiej ds. bezpieczeństwa lotniczego (EASA). Ponadto, każde państwo wyznacza krajowego koordynatora ds. standaryzacji, który pełni funkcję podstawowego punktu kontaktowego z EASA oraz wspomaga ją na wszystkich etapach inspekcji.

Inspekcje standaryzacyjne EASA dzielą się na następujące rodzaje:

• inspekcje kompleksowe – regularne, stosowane w celu przeprowadzenia kontroli jednej lub więcej dziedzin;
• inspekcje ukierunkowane – w celu przeprowadzenia kontroli konkretnych obszarów w ramach jednej lub więcej dziedzin lub do celów oceny stanu wdrożenia uzgodnionych korekt i działań naprawczych;
• inspekcje ad hoc – stosowane w celu zbadania szczególnych obaw wynikłych w ramach stałego monitorowania EASA lub na wniosek Komisji Europejskiej. Właściwe organy są o nich informowane z dwutygodniowym wyprzedzeniem.

Inspekcje standaryzacyjne EASA obejmują następujące etapy:

• etap przygotowawczy – trwający przynajmniej 10 tygodni przed inspekcją;
• etap inspekcji na miejscu;
• etap opracowania sprawozdania – trwający maksymalnie 10 tygodni po zakończeniu etapu inspekcji na miejscu.

Następnie, w przypadku stwierdzenia przez zespół EASA niezgodności, rozpoczyna się okres realizacji działań naprawczych, którego czas trwania zależy od ustalonej klasy danej niezgodności.

Podział ten wygląda następująco:

• klasa C – oznacza niezgodność z obowiązującymi wymogami. Jest ona problematyczna głównie z punktu widzenia standaryzacji;
• klasa D – oznacza niezgodność z obowiązującymi wymogami. Jest ona problematyczna z punktu widzenia standaryzacji, jednak jeśli nie zostanie ona skorygowana w odpowiednim czasie, to może powodować zagrożenie bezpieczeństwa;
• klasa G – oznacza bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa.

Najważniejsze dokumenty tworzone w wyniku przeprowadzonej inspekcji to:

• sprawozdanie z inspekcji opracowywane przez EASA;
• zatwierdzony przez EASA plan działań naprawczych.

Państwo członkowskie zobowiązane jest przedstawiać EASA dowody na dokonanie poszczególnych działań naprawczych, zgodnie z zatwierdzonym planem.

Źródła informacji w zakresie standaryzacji EASA:

• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1139 z dnia 4 lipca 2018 r. w sprawie wspólnych zasad w dziedzinie lotnictwa cywilnego i utworzenia Agencji Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego oraz zmieniające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 2111/2005, (WE) nr 1008/2008, (UE) nr 996/2010, (UE) nr 376/2014 i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/30/UE i 2014/53/UE, a także uchylające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 552/2004 i (WE) nr 216/2008 i rozporządzenie Rady (EWG) nr 3922/91;
• Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 628/2013 z dnia 28 czerwca 2013 r. w sprawie metod pracy stosowanych przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego przy prowadzeniu inspekcji standaryzacyjnych i monitorowaniu stosowania przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 oraz uchylające rozporządzenie Komisji (WE) nr 736/2006
• Oficjalna strona internetowa EASA: easa.europa.eu/home.