Program Obsługi Technicznej
Pokładowy dziennik techniczny
Zdatność do lotu
Organizacje zarządzania ciągłą zdatnoscią do lotu
Personel nominowany / przeglądu zdatności do lotu
Wytyczne oraz komunikaty Prezesa ULC
I. Do właściwości Inspektoratu Nadzoru nad Zapewnieniem Ciągłej Zdatności do Lotu Skomplikowanych Statków Powietrznych (LTT-1) należy realizacja zadań:
- nadzoru nad zapewnieniem ciągłej zdatności do lotu skomplikowanych statków powietrznych objętych nadzorem EASA, rozumianych jako skomplikowane technicznie statki powietrzne z napędem silnikowym, zwane dalej „CMPA”.
- certyfikacji i nadzoru organizacji:
- zarządzania ciągłą zdatnością do lotu, które w zakresie zatwierdzenia posiadają przynajmniej jeden CMPA;
- obsługi technicznej zatwierdzonych w kategoriach umożliwiających wykonywanie obsługi technicznej CMPA, silników turbinowych, pomocniczych zespołów napędowych oraz ich podzespołów.
II. Do właściwości Inspektoratu Nadzoru nad Zapewnieniem Ciągłej Zdatności do Lotu Statków Powietrznych Lotnictwa Ogólnego (LTT-2) należy realizacja zadań w zakresie dotyczącym statków powietrznych nie wymienionych w pkt I, w tym statków powietrznych kategorii specjalnej, oraz organizacji nie wymienionych w pkt I, a także zadań:
- zatwierdzenia niezależnego personelu przeglądu zdatności do lotu;
- w zakresie nadzoru nad zapewnieniem ciągłej zdatności do lotu statków powietrznych klasy urządzenia latające wpisanych do ewidencji statków powietrznych w trakcie ich eksploatacji wykonuje zadania:
- monitorowania ciągłej zdatności do lotu,
- unieważniania zawieszania, cofania poświadczeń zdatności do lotu, pozwoleń na wykonywanie lotów lub dopuszczeń do wykonywania lotów,
- wykonywania kontroli podmiotów wyspecjalizowanych w zakresie:
- oceny zdatności do lotu,
- napraw i obsługi;
- w zakresie nadzoru nad zapewnieniem ciągłej zdatności do lotu statków powietrznych kategorii specjalnej w trakcie ich eksploatacji wykonuje zadania:
- monitorowania ciągłej zdatności do lotu,
- wydawania, zmiany, zawieszania albo cofania pozwoleń na wykonywanie lotów;
III. W zakresie, o którym mowa odpowiednio pkt I-II, LTT-1 i LTT-2 wykonuje w szczególności zadania:
- w zakresie nadzoru nad zapewnieniem ciągłej zdatności do lotu statków powietrznych zarejestrowanych w rejestrze cywilnych statków powietrznych, a także statków powietrznych, nad którymi nadzór sprawowany jest na podstawie porozumień, o których mowa w art. 32 ustawy Prawo lotnicze:
- wydawania, zmiany, zawieszania albo cofania świadectw zdatności do lotu,
- wydawania, zmiany, zawieszania albo cofania świadectw zdatności w zakresie hałasu,
- wydawania, zmiany, zawieszania albo cofania poświadczeń przeglądu zdatności do lotu,
- warunków lotu, oraz wydawania, zmiany, zawieszania albo cofania zezwoleń na lot, z wyłączeniem zatwierdzania warunków i wydawania zezwoleń w celach związanych z certyfikacją wyrobów i części lotniczych oraz wydaniem dla statku powietrznego oświadczenia o zgodności,
- wydawania eksportowych świadectw zdatności do lotu,
- monitorowania ciągłej zdatności do lotu statków powietrznych, w tym wykonywanie:
- kontroli doraźnych na płycie lotniska (RAMP), oraz
- inspekcji podczas szerokiej obsługi technicznej (SPOT), w przypadku statków powietrznych objętych nadzorem EASA,
- zabezpieczenia statku powietrznego w celu niedopuszczenia do jego używania na podstawie art. 27 ust. 3a pkt 1 lit. a ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze oraz zezwalanie na zwolnienie statku powietrznego z zabezpieczenia,
- zatwierdzania, zawieszania, cofania programów obsługi technicznej w tym programów niezawodności, jeśli są wymagane
- zatwierdzania, zawieszania oraz cofania pokładowego dziennika technicznej statku powietrznego;
- w zakresie certyfikacji oraz nadzoru bieżącego organizacji zarządzania ciągłą zdatnością do lotu oraz organizacji obsługi technicznej:
- wydawania, zmiany, ograniczania, zawieszania albo cofania certyfikatów organizacji,
- zatwierdzania, zmiany lub odmowy zatwierdzenia charakterystyk organizacji,
- zatwierdzania instrukcji i innych dokumentów, jeśli ich zatwierdzenie wynika z mających zastosowanie przepisów,
- zatwierdzania personelu nominowanego oraz personelu przeglądu zdatności do lotu,
- wykonywania audytów certyfikacyjnych i nadzoru bieżącego organizacji oraz postępowania pokontrolnego.
Druki i wzory dokumentów
Departament Techniki Lotniczej przypomina o obowiązku spełniania formalnych wymagań dotyczących sposobu reprezentowania strony, ustalonych w przepisach prawa, w przypadku składania pism i wniosków do Urzędu.
Osoby prawne, występujące w postępowaniu administracyjnym jako strony, działają przez swoich ustawowych lub statutowych przedstawicieli zgodnie z reprezentacją wynikającą z KRS.
Zgodnie z kodeksem postępowania administracyjnego, strona postępowania może również działać przez pełnomocnika. W takich przypadkach do akt każdej sprawy powinien zostać dołączony oryginał pełnomocnictwa albo jego kopia poświadczona za zgodność przez notariusza. Zgodnie z przepisami ustawy o opłacie skarbowej złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa podlega opłacie skarbowej. Potwierdzenie wniesienia opłaty należy dołączyć do składanego pełnomocnictwa.
Stwierdzone braki będą skutkować wezwaniem do ich usunięcia w określonym czasie, a ich nieusunięcie spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia.
Program Obsługi Technicznej
W przypadku statków powietrznych nieużytkowanych przez koncesjonowanych przewoźników lotniczych zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1008/2008, aby umożliwić początkowe zatwierdzenie lub rozszerzenie zakresu zatwierdzenia bez zawierania umów, o których mowa, odpowiednio, w dodatku I do Part-M lub w dodatku I do Part-ML, zatwierdzona organizacja zarządzania ciągłą zdatnością do lotu może opracować „bazowe” lub „rodzajowe” programy obsługi technicznej.
Takie „bazowe” i „rodzajowe” programy obsługi technicznej nie wykluczają jednak konieczności ustanowienia odpowiedniego programu obsługi technicznej statków powietrznych zgodnie odpowiednio z pkt M.A.302 Part-M lub pkt ML.A.302 Part-ML w odpowiednim czasie przed skorzystaniem z przywilejów, o których mowa w pkt M.A.711 Part-M.
Programy bazowe / rodzajowe stanowią załącznik do charakterystyki organizacji i podlegają zatwierdzeniu poprzez zatwierdzenie Charakterystyki.
Wniosek o zatwierdzenie programu obsługi technicznej na zgodność z Part-M/PL-682.19 KB
Lista kontrolna zgodności Programu obsługi technicznej i/lub Programu niezawodności71.67 KB
Wzór programu obsługi zgodnego z PL-6 - PDF360.41 KB
Zalecany wzór Bazowego Programu obsługi technicznej dla statków powietrznych innych niż CMPA60.5 KB
Wzory karty zatwierdzenia Programu obsługi technicznej i/lub Programu niezawodności zgodnych z Part-M
zatwierdzenie bezpośrednie
KARTA ZATWIERDZENIA PROGRAMU OBSŁUGI TECHNICZNEJ30.95 KB
zatwierdzenie programu niezawodności
Pokładowy dziennik techniczny
W przypadku operacji CAT, zarobkowych operacji specjalistycznych i operacji zarobkowych ATO lub DTO, operator prowadzi dla każdego statku powietrznego pokładowy dziennik techniczny.
Pokładowy dziennik techniczny stanowi załącznik do charakterystyki organizacji i podlega zatwierdzeniu poprzez zatwierdzenie charakterystyki.
Pierwsza wersja pokładowego dziennika technicznego podlega zatwierdzeniu przez Prezesa ULC.
Zdatność do lotu
Na platformie epuap.gov.pl w Katalogu Spraw, zakładka Lotnictwo Cywilne, można złożyć wnioski w poniższych sprawach:
1. Powiadomienie o wydaniu albo przedłużeniu poświadczenia przeglądu zdatności do lotu (ARC), albo o wydaniu zezwolenia na lot (PtF)
2. Powiadomienie o wydaniu zmiany charakterystyki organizacji, pokładowego dziennika technicznego, programu obsługi technicznej, programu niezawodności oraz raportu niezawodności
3. Wpisanie statku powietrznego lub dokonanie zmiany danych wpisanych do Rejestru Cywilnych Statków Powietrznych
4. Wydanie/odnowienie krajowego świadectwa zdatności do lotu statku powietrznego albo pozwolenia na wykonywanie lotów
5. Wykonanie przeglądu zdatności do lotu i wydanie poświadczenia przeglądu zdatności do lotu
Wniosek o wydanie tymczasowego zwolnienia na podstawie art. 71 ust. 1 Rozporządzenia (UE) 2018/1139
a) nie ma możliwości odpowiedniego zareagowania na te okoliczności lub potrzeby w sposób zgodny z mającymi zastosowanie wymogami;
b) bezpieczeństwo, ochrona środowiska oraz zgodność z odpowiednimi zasadniczymi wymogami są zapewnione, w razie konieczności poprzez zastosowanie środków łagodzących;
c) państwo członkowskie ograniczyło na tyle, na ile to możliwe, wszelkie możliwe zakłócenie warunków rynkowych wynikające z przyznania zwolnienia; oraz
d) zwolnienie jest ograniczone – pod względem zakresu i okresu obowiązywania – do tego, co jest absolutnie niezbędne, oraz jest stosowane w sposób niedyskryminujący.
Wniosek o wykonanie przeglądu zdatności do lotu i wydanie poświadczenia zdatności do lotu
Wniosek o wykonanie przeglądu zdatności do lotu i wydanie poświadczenia zdatności do lotu73.86 KB
Dla nowego statku powietrznego nie wykonuje się przeglądu zdatności do lotu, a wydanie ARC następuje razem ze świadectwem zdatności do lotu bez składania wniosku o wykonanie przeglądu zdatności do lotu i wydanie ARC.
W przypadku importu używanego statku powietrznego z kraju trzeciego załącznikiem do wniosku o wydanie świadectwa zdatności do lotu jest rekomendacja (zalecenie) do wydania ARC, albo ważne ARC, wydane po wykonaniu przeglądu zdatności do lotu, dla statków powietrznych, do których ma zastosowanie Part-ML.
Natomiast w przypadku transferu używanego statku powietrznego z kraju członkowskiego UE uznawane jest ARC wydane dla tego statku powietrznego bez przeprowadzania dodatkowych inspekcji.
Wniosek o wydanie poświadczenia przeglądu zdatności do lotu na podstawie zalecenia do wydania poświadczenia przeglądu zdatności do lotu
Wniosek składa właściciel lub użytkownik odpowiedzialny za ciągłą zdatność do lotu statku powietrznego. Załącznikiem do wniosku jest zalecenie (rekomendacja) do wydania poświadczenia przeglądu zdatności do lotu.
Wniosku o wydanie poświadczenia przeglądu zdatności do lotu nie należy składać, jeżeli jest składany wniosek o wydanie świadectwa zdatności do lotu, gdzie zalecenie (rekomendacja) do wydania poświadczenia przeglądu zdatności do lotu jest załącznikiem do tego wniosku.
Rekomendacja do wydania poświadczenia przeglądu zdatności do lotu
Rekomendacja do wydania poświadczenia przeglądu zdatności do lotu168.23 KB
Poświadczenie przeglądu zdatności do lotu wydaje właściwy organ po przeprowadzeniu pozytywnej oceny na podstawie zalecenia wydanego przez CAMO lub CAO, przesłanego wraz z wnioskiem właściciela lub operatora.
Zalecenie, o którym mowa w akapicie pierwszym, opiera się na przeglądzie zdatności do lotu przeprowadzonym zgodnie z pkt M.A.901.
Wniosek o wydanie zezwolenia na loty
Wniosek o wydanie zezwolenia na loty64.69 KB
Prezes ULC wydaje zezwolenie na lot, gdy Prezes ULC, w wyniku przeprowadzonych badań, które mogą obejmować przeglądy, lub w wyniku procedur uzgodnionych z wnioskodawcą, stwierdza, że przed wykonaniem lotu statek powietrzny jest zgodny z projektem.
Wniosek o zatwierdzenie warunków wykonywania lotu dla zezwolenia na loty
Wniosek o zatwierdzenie warunków wykonywania lotu dla zezwolenia na loty98.5 KB
Prezes ULC zatwierdza warunki lotu w przypadku gdy zatwierdzenie warunków lotu nie dotyczy bezpieczeństwa projektu.
Przed zatwierdzeniem warunków lotu Prezes ULC musi stwierdzić, że statek powietrzny jest w stanie wykonać bezpieczny lot w określonych warunkach lub w związku z ustalonymi ograniczeniami. W tym celu Prezes ULC może przeprowadzić konieczną kontrolę lub niezbędne próby, lub zażądać ich przeprowadzenia przez wnioskodawcę.
Wniosek o wydanie Świadectwa Zdatności do lotu (EASA)
Wniosek o wydanie Świadectwa Zdatności do lotu (EASA)90.25 KB
Prezes ULC wydaje świadectwo zdatności do lotu gdy uzna, że statek powietrzny odpowiada wymaganiom zatwierdzonego projektu i jest w stanie zapewniającym bezpieczną eksploatację. Powyższe może obejmować przeglądy dokonywane na podstawie upoważnienia Prezesa ULC.
W przypadkach, o których mowa w pkt. ML.A.905 lit. b) i lit. c), przed złożeniem wniosku o wydanie świadectwa zdatności, należy zlecić wykonanie przeglądu zdatności do lotu i uzyskać nowe ARC, którego kopia stanowi załącznik do wniosku o wydanie świadectwa zdatności do lotu.
W przypadku braku ważnego poświadczenia przeglądu zdatności do lotu albo eksportowego świadectwa zdatności do lotu należy postępować zgodnie z instrukcją dotyczącą zasad wnioskowania o wydanie świadectwa zdatności do lotu dla używanego statku powietrznego, w związku z brakiem wymaganego przepisami dokumentu odzwierciedlającego status zdatności do lotu statku powietrznego w momencie importu.
Instrukcja dotyczącą zasad wnioskowania o wydanie CofA w przypadku braku ważnego ARC do lotu albo ExCofA
Instrukcja w sprawie wydania CofA 18.12.2020 - PDF283.53 KB
Wniosek o wydanie Świadectwa Zdatności do lotu statku powietrznego przeznaczonego na eksport
Prezes ULC wydaje eksportowe świadectwo zdatności do lotu gdy uzna, że statek powietrzny (silnik lub śmigło) przeznaczony na eksport do państwa trzeciego jest zgodny z wymaganiami określonymi w certyfikacie typu oraz przepisami prawa w zakresie ciągłej zdatności do lotu, z uwzględnieniem specjalnych wymagań państwa importu.
Wniosek o wydanie / odnowienie ważności Świadectwa zdatności do lotu statku powietrznego zgodnego z Aneksem 8 ICAO
Prezes ULC wydaje świadectwo zdatności do lotu po stwierdzeniu zgodności stanu technicznego statku powietrznego z wymaganiami określonymi w certyfikacie typu wydanym lub uznanym przez Prezesa Urzędu oraz ustanowionymi przepisami prawa w zakresie ciągłej zdatności do lotu statku powietrznego.
Odnowienie świadectwa zdatności do lotu następuje na wniosek złożony co najmniej 30 dni przed upływem terminu ważności świadectwa zdatności do lotu
Wniosek o wydanie Zezwolenia na loty w szczególnych okolicznościach
Wniosek o wydanie Zezwolenia na loty w szczególnych okolicznościach - DOCX65.85 KB
Przed wydaniem zezwolenia na loty w szczególnych okolicznościach Prezes ULC przeprowadza sprawdzenie stanu technicznego statku powietrznego w celu ustalenia, czy statek powietrzny jest w stanie wykonać bezpieczny lot w określonych warunkach lub w związku z ustalonymi ograniczeniami, o których mowa we wniosku, albo zleca wnioskodawcy, przeprowadzenie takiego sprawdzenia przez podmiot posiadający certyfikat organizacji obsługi technicznej.
Organizacje zarządzania ciągłą zdatnością do lotu
Druk EASA Form 2
Wniosek EASA FORM 2 145 CAO CAMO - 01.03.2023 - DOCX128.78 KB
Wniosek o wydanie lub zmianę zatwierdzenia dla organizacji zarządzania ciągłą zdatnością do lotu i kompleksowej zdatności do lotu składa się na formularzu nr 2 w sposób ustalony przez Prezesa ULC.
Wniosek ULC Form NCAO - DOCX97.01 KB
Wniosek o wydanie, przedłużenie albo wznowienie ważności certyfikatu składa się na formularzu ULC Form NCAO/NPOA w sposób ustalony przez Prezesa ULC.
Wniosek o zatwierdzenie alternatywnego sposobu spełniania wymagań
W celu zapewnienia zgodności z przepisami rozporządzenia (UE) 2018/1139 oraz aktami delegowanymi i wykonawczymi do niego, zamiast AMC przyjętych przez Agencję, organizacja może wykorzystać alternatywne sposoby spełnienia wymagań.
W przypadku, gdy organizacja zamierza wykorzystać alternatywne sposoby spełnienia wymagań, przed ich zastosowaniem przedkłada właściwemu organowi pełny opis alternatywnych sposobów spełnienia wymagań. Opis ten uwzględnia wszelkie istotne zmiany instrukcji lub procedur, a także ocenę potwierdzającą zgodność z rozporządzeniem (UE) 2018/1139 oraz aktami delegowanymi i wykonawczymi do niego.
Organizacja może stosować te alternatywne sposoby spełnienia wymagań po ich zatwierdzeniu przez właściwy organ oraz po otrzymaniu powiadomienia o możliwości ich wdrożenia.
Wniosek o zatwierdzenie alternatywnego sposobu spełniania wymagań - DOC125 KB
Personel nominowany / przeglądu zdatności do lotu
Formularz nr 4 EASA należy wypełnić dla każdej osoby wyznaczonej na stanowisko zgodnie mającymi zastosowanie przepisami.
Z dniem 24 marca 2020 roku zatwierdzenia do wykonywania przeglądów zdatności do lotu dla statków powietrznych ELA1, wydane na podstawie przepisów pkt M.A.901 lit. g Part-M, nie upoważniają do wykonywania przeglądów zdatności i wydawania poświadczenia przeglądu zdatności do lotu na podstawie przepisów pkt ML.A.901 lit. b ppkt 4 Part-ML.
W celu uzyskania upoważnienia dla personelu ds. przeglądu zdatności do lotu działającego we własnym imieniu do wykonywania przeglądów zdatności i wydawania poświadczenia przeglądu zdatności do lotu zgodnie z ML.A.901 lit. b ppkt 4 Part-ML należy złożyć wniosek o wydanie / odnowienie upoważnienia.
Upoważnienie, o którym mowa wyżej, ma zastosowanie do statków powietrznych do których stosuje się Part-ML, eksploatowanych zgodnie z załącznikiem VII (Part-NCO) do rozporządzenia (UE) nr 965/2012 lub w przypadku balonów, nieeksploatowanych zgodnie z podsekcją ADD załącznika II (Part-BOP) do rozporządzenia (UE) 2018/395, lub w przypadku szybowców, nieeksploatowanych według podsekcji DEC załącznika II (Part-SAO) do rozporządzenia (UE) 2018/1976.
O wydanie upoważnienia może się ubiegać niezależny personel poświadczający posiadający licencję wydaną zgodnie z Part-66 nadającą uprawnienia na dany statek powietrzny lub, jeżeli Part-66 nie ma zastosowania do danego statku powietrznego, krajowe kwalifikacje personelu poświadczającego ważne w odniesieniu do danego statku powietrznego (licencję MML).
Upoważnienie jest wydawane przez Prezesa Urzędu, jeżeli:
- Prezes ocenił, że dana osoba ma wiedzę na temat części niniejszego załącznika odnoszących się do zarządzania ciągłą zdatnością do lotu, wykonywania przeglądów zdatności do lotu i wydawania ARC;
- dana osoba w sposób zadowalający przeprowadziła przegląd zdatności do lotu pod nadzorem Prezesa.
Personel ds. przeglądu zdatności do lotu działający we własnym imieniu posiadający upoważnienie Prezesa do wykonywania przeglądów zdatności i wydawania poświadczenia przeglądu zdatności do lotu zobowiązany jest do stosowania załączonego wzoru poświadczenia przeglądu zdatności do lotu Formularz 15c EASA, wydanie 3.
Formularz 15c EASA IARS
Wytyczne oraz komunikaty Prezesa ULC
Informacja dotycząca stosowania gaśnic halonowych oraz halonów w systemach gaszenia pożaru na pokładach statków powietrznych (aktualizacja z 14.02.2019 r.)
Stosowane w gaśnicach oraz systemach gaszenia pożaru fluorowcowane węglowodory znane pod nazwą halony, czyli przede wszystkim halon-1211, halon-1301 i halon-2402, cechują się czystością i dużą skutecznością jako gazowe środki gaśnicze i przeciwwybuchowe, co spowodowało ich szerokie zastosowanie.
Ponieważ halony stanowią substancje zubożające warstwę ozonową (SZWO), które mają najwyższy potencjał niszczenia ozonu, ich produkcja została zakończona w 1994 roku zgodnie z ustaleniami Protokołu Montrealskiego i zostały zakwalifikowane do tzw. substancji kontrolowanych.
W Unii Europejskiej sprawy dotyczące substancji kontrolowanych, w tym halonów, regulują między innymi:
- rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1005/2009 z dnia 16 września 2009 r. w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową,
- rozporządzenie Komisji (UE) nr 744/2010 z dnia 18 sierpnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1005/2009 w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową, w zakresie zastosowań krytycznych halonów,
- rozporządzenie Komisji (UE) nr 1088/2013 z dnia 4 listopada 2013 r. zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1005/2009 w odniesieniu do wniosków o licencje na przywóz i wywóz produktów i sprzętu zawierających halony lub od nich uzależnionych do krytycznych zastosowań w statkach powietrznych,
- rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 517/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 842/2006.
Natomiast ustawa z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych (Dz. U. 2015 poz. 881) (ustawa SZWO i F-gazach) określa postępowanie i właściwość organów w sprawach wykonywania obowiązków wynikających z ww. rozporządzeń 1005/2009 oraz 517/2014 oraz reguluje między innymi obowiązki podmiotów użytkujących produkty i urządzenia zawierające te substancje lub gazy lub od nich uzależnione.
Krytyczne zastosowania halonu
Art. 13 rozporządzenia 1005/2009 ogranicza zastosowanie halonów, w drodze odstępstwa, do tzw. zastosowań krytycznych, wymienionych w Załączniku VI do rozporządzenia 1005/2009, w tym do zastosowań na cywilnych statkach powietrznych, ale ich przywóz na teren Unii zgodnie z art. 15 ust. 3 rozporządzenia 1005/2009 odbywa się za okazaniem licencji na przywóz.
Stosowanie halonu 1301 dopuszcza się:
- w statkach powietrznych do ochrony przedziałów załogi, gondoli silnikowych, ładowni i przegród kadłubowych oraz do zobojętniania zbiorników paliwa,
Stosowanie halonu 1211 dopuszcza się:
- w ręcznych gaśnicach i stacjonarnym sprzęcie gaśniczym do silników na pokładzie statków powietrznych,
- w statkach powietrznych do ochrony przedziałów załogi, gondoli silnikowych, ładowni i przegród kadłubowych,
Stosowanie halonu 2402 w Polsce dopuszcza się:
- w statkach powietrznych do ochrony przedziałów załogi, gondoli silnikowych, ładowni i przegród kadłubowych oraz do zobojętniania zbiorników paliwa.
Krytyczne zastosowania halonu zgodnie z rozporządzeniem 744/2010 zostały ograniczone poprzez określenie:
- daty granicznej, która oznacza termin, po upływie którego nie wolno używać halonów w gaśnicach lub systemach ochrony przeciwpożarowej w nowym sprzęcie w ramach danego zastosowania, gdzie nowy sprzęt oznacza sprzęt, w przypadku którego do daty granicznej nie nastąpiło złożenie wniosku o homologację typu lub certyfikat typu we właściwym organie regulacyjnym,
- daty końcowej, która oznacza termin, po upływie którego nie wolno stosować halonów w danych zastosowaniach oraz do którego gaśnice lub systemy ochrony przeciwpożarowej zawierające halon podlegają obowiązkowemu demontażowi.
Ciągła zdatność do lotu - Urząd Lotnictwa Cywilnego
| Zastosowanie | Rodzaj gaśnicy | Rodzaj halonu | Data graniczna* | Data końcowa* |
| Do ochrony zwykle niezajmowanych przez ludzi ładowni. | Stały system gaśniczy |
1301 1211 2402 |
2018 | 2040 |
| Do ochrony kabin i przedziałów załogi | Gaśnica przenośna |
1211 2402 |
2014 | 2025 |
| Do ochrony gondoli silnikowych i pomocniczych pokładowych zespołów energetycznych | Stały system gaśniczy |
1301 1211 2402 |
2014 | 2040 |
| Do zobojętniania zbiorników paliwowych | Stały system gaśniczy |
1301 2402 |
2011 | 2040 |
| Do ochrony zbiornika na odpady z toalet | Stały system gaśniczy |
1301 1211 2402 |
2011 | 2020 |
| Do ochrony przegród kadłubowych | Stały system gaśniczy |
1301 1211 2402 |
2011 | 2040 |
*31 grudnia podanego roku, a dla statków powietrznych, do których mają zastosowania Part-26, mają zastosowanie daty określone w rozporządzeniu 2019/133 zmieniającym rozporządzenie 2015/640 do którego Part-26 jest załącznikiem.
Powyższe daty mogą być zmieniane zależnie od postępu technicznego, jeśli będą już dostępne zamienniki dla halonów.
Daty te zostały również określone w mających zastosowanie specyfikacjach certyfikacyjnych statków powietrznych.
Licencje na przywóz/wywóz halonów
Ograniczenia w handlu halonami i jego kontrola powodują, że każda osoba prawna lub fizyczna sprowadzająca spoza UE na obszar celny Unii statek powietrzny posiadający na pokładzie urządzenia z halonem, dopuszczone w krytycznych zastosowaniach, zobowiązana jest zgodnie z art. 15 ust. 3 rozporządzenia 1005/2009 złożyć przez internet wniosek do Komisji Europejskiej o licencję na przywóz lub wywóz halonu, którą okazuje się przy przywozie/wywozie statku powietrznego. Komisja prowadzi elektroniczny system rejestracji i wydawania licencji, a decyzje podejmuje w terminie 30 dni od otrzymania wniosku.
Rozporządzenie wymaga również, aby użytkownicy halonów oraz właściciele i operatorzy tego sprzętu i obiektów podejmowali wszystkie praktycznie możliwe działania dla zminimalizowania emisji halonów do atmosfery oraz ich odzysku w celu recyklingu, ponownego stosowania lub destrukcji, gdy gaśnice halonowe i halonowe systemy ochrony przeciwpożarowej są demontowane.
W celu złożenia wniosku należy najpierw zarejestrować się w systemie licencjonowania na stronie Komisji Europejskiej
Dodatkowe informacja o procedurze uzyskiwania licencji można uzyskać na stronie internetowej Instytutu Chemii Przemysłowej
Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1088/2013 upraszcza wniosek w przypadku przywozu lub wywozu takiego statku powietrznego z zastosowaniem krytycznym halonu. Wydawane są licencje ogólne ważne w danym roku kalendarzowym, tzn. jeśli wniosek będzie złożony w styczniu, będzie ona ważna od stycznia do 31 grudnia danego roku, jeżeli w listopadzie, będzie ona ważna tylko od listopada do 31 grudnia.
Licencja może być użyta wielokrotnie w okresie swojej ważności.
Raportowanie o ilości halonów
Zgodnie z art. 39 - 41 ustawą o SZWO i F-gazach nałożony jest obowiązek sprawozdawczy składania do Instytutu Chemii Przemysłowej (IChP) w terminie do 28 lutego sprawozdań w postaci elektronicznej.
Zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy o SZWO i F-gazach sprawozdania dotyczące ilości SZWO przywiezionych do Polski lub wywiezionych z Polski zarówno luzem, jak i w produktach i urządzeniach są przekazywane przez importerów/eksporterów do Bazy Danych Sprawozdań IChP.
Portal Baza Danych Sprawozdań
Podmioty mogą dokonać rejestracji na stronie internetowej BDS.
Ponieważ zaprzestano produkcji halonów, serwisowanie tych gaśnic i systemów oparte jest wyłącznie o zapasy halonów pochodzących z odzysku i poddanych recyklingowi (ponownemu użyciu po wstępnym oczyszczeniu) lub regenerowanych (powtórnie przetworzonych w celu uzyskania pierwotnych właściwości), uzyskanych ze zdemontowanych gaśnic i halonowych systemów ochrony przeciwpożarowej w autoryzowanych miejscach gromadzenia halonów.
W związku z tym, zgodnie z art. 41 ust. 4 ustawy o SZWO i F-gazach, podmioty użytkujące systemy ochrony przeciwpożarowej i gaśnice zawierające halony i przeznaczone do zastosowań krytycznych, zgodnie z rozporządzeniem 1005/2009, przekazują do wyspecjalizowanej jednostki (IChP) sprawozdania zawierające informacje nie tylko o ilościach halonów zawartych w poszczególnych rodzajach sprzętu lub obiektach na dzień 31 grudnia roku objętego sprawozdaniem, zastosowanych w tych rodzajach sprzętu lub obiektach i wyemitowanych z nich w ciągu roku objętego sprawozdaniem oraz zmagazynowanych na dzień 31 grudnia roku objętego sprawozdaniem, ale również informacje o postępie w zastępowaniu halonów i działaniach podjętych w celu ograniczenia emisji halonów, w postaci elektronicznej, do dnia 28 lutego za rok poprzedni.
Dodatkowe informacje można uzyskać w IChP:
Dział Ochrony Warstwy Ozonowej i Klimatu (BOWOiK)
dr hab. inż. Janusz Kozakiewicz, prof. IChP
tel. +48 22 568 28 45, +48 22 568 21 82
- informacje dotyczące Bazy Danych Sprawozdań (BDS) o SZWO i FGC
Informacja z dnia 11 lutego 2019 roku na temat zmian w Part 26 wprowadzonych rozporządzeniem 2019/133 zmieniającym rozporządzenie 2015/640
Z dniem 18 lutego wchodzi w życie rozporządzenie wykonawcze komisji (UE) 2019/133 z dnia 28 stycznia 2019 r. zmieniające rozporządzenie (UE) 2015/640 w odniesieniu do wprowadzenia nowych dodatkowych specyfikacji zdatności do lotu. Przypominam, że wnoszący o wydanie certyfikatu przewoźnika lotniczego zgodnie z rozporządzenia (UE) nr 965/2012 pkt ORO.AOC.100 lit. c) ppkt 1 musi spełniać między innymi wszystkie wymagania załącznika I (Part 26) do rozporządzenia (UE) 2015/640.
Dla potrzeb stosowania rozporządzenia 2019/133 dodano definicję dużego śmigłowca oraz samolotu o niskiej liczbie miejsc pasażerskich.
Rozporządzenie 2019/133 wprowadza w Part 26 nowe wymagania dla dużych statków powietrznych (w Części B) oraz wprowadza wymagania dla dużych śmigłowców (nowa Część C).
Nowe wymagania będą dotyczyć statków powietrznych, które będą musiały, oprócz wymagań certyfikacyjnych, spełniać dodatkowe kryterium daty wydania indywidualnego świadectwa zdatności do lotu po raz pierwszy (nowe przepisy 26.60, 26.170, 26.400), a w przypadku montażu nowych materiałów do izolacji termicznej lub akustycznej również dodatkowe kryterium daty montażu (nowy przepis 26.156).
Pierwszym terminem wynikającym z tych przepisów jest data 18 maja 2019 roku. Zgodnie z nowymi przepisami operatorzy odpowiednio dużych samolotów albo dużych śmigłowców w przypadku których indywidualne świadectwo zdatności do lotu wydano w dniu 18 maja 2019 r. lub później zapewniają, by w gaśnicach przenośnych nie stosowano halonu jako środka gaśniczego.
Kolejny termin to 18 lutego 2020 roku. Zgodnie z nowymi przepisami operatorzy odpowiednio dużych samolotów albo dużych śmigłowców w przypadku których indywidualne świadectwo zdatności do lotu wydano w dniu 18 lutego 2020 r. lub później zapewniają, by w wbudowanych gaśnicach dla każdego zbiornika na odpady z toalet przeznaczonego na ręczniki, papier lub odpady nie stosowano halonu jako środka gaśniczego.
Ostatni z nowych terminów określonych w rozporządzeniu, to 18 lutego 2021 roku. Termin związany jest z wymogiem spełniania:
- nowych norm dotyczących projektowania dynamicznych warunków foteli pasażerów i personelu pokładowego, zapewniających lepszą ochronę użytkowników, a także
- nowych norm dotyczących palności materiałów do izolacji termicznej lub akustycznej, poprawiających niektóre właściwości materiałów do izolacji zainstalowanych w kadłubie w zakresie odporności na rozprzestrzenienie płomienia i przedostawanie się płomienia, w przypadku dużych samolotów dla których indywidualne świadectwo zdatności do lotu wydano po raz pierwszy w dniu 18 lutego 2021 r. lub później.
Informacja z dnia 14 stycznia 2019 roku na temat przekazywania do Urzędu dokumentacji wydania zezwolenia na lot (Formularz 20b)
Zgodnie z przepisem 21.A.711 lit. f dla zezwoleń na lot wydanych przez odpowiedni upoważnione organizacje zgodnie z przepisem 21.A.711 lit. b-d, do właściwego organu państwa członkowskiego rejestracji składa się kopię wydanego zezwolenia na lot (Formularz 20b) i warunków związanych z lotem w możliwie najkrótszym terminie, lecz nie później niż w ciągu 3 dni.
Dla statków powietrznych znajdujących się w polskim rejestrze cywilnych statków powietrznych kopię wydanego zezwolenia na lot (Formularz 20b) i warunków związanych z lotem należy wysyłać mailem na adres z tematem „PtF” bez dołączania żadnych dodatkowych załączników.
Organizacje, które zgodnie z zatwierdzonymi procedurami są zobowiązane do dostarczania również określonych załączników, nie muszą się w tym zakresie stosować do procedur. Dla utrzymania zgodności trybu postępowania z procedurami przy najbliższej okazji należy wprowadzić do procedur zmianę. Zmiana może być wprowadzona zmianą pośrednią, jeżeli organizacja ma zatwierdzoną taką procedurę wprowadzania zmian do charakterystyki.
Informacja z dnia 15 listopada 2018 roku na temat przekazywania do Urzędu dokumentacji wydania lub przedłużenia poświadczenia przeglądu zdatności do lotu
Zgodnie z przepisem M.A.710 lit. f kopię nowego lub przedłużonego poświadczenia przeglądu zdatności do lotu dla danego statku powietrznego przesyła się do państwa członkowskiego rejestracji tego statku w ciągu 10 dni.
Dla statków powietrznych znajdujących się w polskim rejestrze cywilnych statków powietrznych kopię nowego lub przedłużonego poświadczenia przeglądu zdatności do lotu należy wysyłać mailem na adres z tematem „ARC” bez dołączania żadnych dodatkowych załączników.
Organizacje, które zgodnie z zatwierdzonymi procedurami są zobowiązane do dostarczania również określonych załączników, nie muszą się w tym zakresie stosować do procedur. Dla utrzymania zgodności trybu postępowania z procedurami przy najbliższej okazji należy wprowadzić do procedur zmianę. Zmiana może być wprowadzona zmianą pośrednią, jeżeli organizacja ma zatwierdzoną taką procedurę wprowadzania zmian do charakterystyki.
Informacja z dnia 15 listopada 2018 roku na temat przekazywania do Urzędu raportów o zastosowaniu tolerancji do wykonania zadania obsługowego
Zgodnie z obowiązującymi przepisami nie ma wymogu przesyłania raportów o zastosowaniu tolerancji do wykonania zadania obsługowego do ULC. LTT odstąpił od obowiązku ich przesyłania – patrz seminarium dla środowiska GA z 2016 roku. Stosowanie tolerancji jest weryfikowane podczas inspekcji ACAM oraz podczas przeglądów zdatności do lotu. Prezes ULC zaleca monitorowanie wykorzystania tolerancji (w formie raportów), ponieważ - zgodnie z założeniami - wprowadzenie tolerancji wykonania zadań obsługi planowej nie powinno być wykorzystywane jako narzędzie do planowego odkładania obsługi planowej.
Organizacje, które zgodnie z zatwierdzonymi procedurami są zobowiązane do dostarczania takich raportów, nie muszą się w tym zakresie stosować do procedur. Dla utrzymania zgodności trybu postępowania z procedurami przy najbliższej okazji należy wprowadzić do procedur zmianę. Zmiana może być wprowadzona zmianą pośrednią, jeżeli organizacja ma zatwierdzoną taką procedurę wprowadzania zmian do charakterystyki.
Informacja z dnia 15 listopada 2018 roku na temat przekazywania do Urzędu raportów o zastosowaniu procedury RIE
Zgodnie z przepisem ORO.MLR.105 właściwy organ jest powiadamiany o każdym zastosowaniu procedury RIE.
Dla statków powietrznych znajdujących się w polskim rejestrze cywilnych statków powietrznych kopię raportu o zastosowaniu procedury RIE należy wysyłać mailem na adres z tematem „RIE” bez dołączania żadnych dodatkowych załączników.
Organizacje, które zgodnie z zatwierdzonymi procedurami są zobowiązane do dostarczania takich raportów w inne formie (np. fax lub forma papierowa), nie muszą się w tym zakresie stosować do procedur. Dla utrzymania zgodności trybu postępowania z procedurami przy najbliższej okazji należy wprowadzić do procedur zmianę. Zmiana może być wprowadzona zmianą pośrednią, jeżeli organizacja ma zatwierdzoną taką procedurę wprowadzania zmian do charakterystyki.
Wytyczne nr 2 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 26 marca 2015 r. w sprawie stosowania Biuletynów Serwisowych1.6 MB Wytyczne nr 8 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 27 lipca 2016 r. w sprawie specjalnych programów obsług strukturalnych Formularz oceny ryzyka50.37 KB Brak przeciwskazań technicznych35.77 KB Wytyczne nr 9 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 29 sierpnia 2016 r. w sprawie okresów międzyremontowych silników tłokowych4.89 MB Wytyczne nr 3 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 17 lutego 2017 r. w sprawie prowadzenia dokumentacji ciągłej zdatności do lotu statku powietrznego12.91 MBKsiążka statku powietrznego2.24 MB Książka silnika2.21 MB Książka śmigła2.12 MB Status dyrektyw zdatności315.55 KBStatus modyfikacji i napraw318.2 KB Status zgodności z POT311.81 KB Status podzespołów o ograniczonym czasie użytkowania336.8 KB Wykaz odłożonych obsług311.88 KB Pokładowy dziennik techniczny2.52 MB Karta podzespołu o ograniczonym czasie użytkowania322.05 KB